In november 2022 heeft het EFRAG advies uitgebracht aan de Europese Commissie (EC) met betrekking tot een eerste set van de ESRS (European Sustainability Reporting Standards), de rapportagestandaarden behorende bij de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Na een evaluatieperiode heeft de EC in juni 2023 een herziene en verduidelijkte versie van de eerste set ESRS gepubliceerd. Deze versie wordt momenteel ter consultatie aangeboden, voordat de ESRS later dit jaar in een gedelegeerde handeling wordt omgezet.
De vernieuwde versie van de ESRS is door de EC op verschillende manieren aangepast:
De reikwijdte van de materialiteitsbeoordeling is verbreed. Alle standaarden, met de daarin verwerkte disclosure requirements, zijn nu onderworpen aan de materialiteitsbeoordeling. De disclosurerequirements uit de “General Disclosures” blijven daarentegen verplicht.
Een aantal verplichte disclosures zijn door de EC omgezet naar vrijwillige disclosures. Voorbeelden hiervan zijn: transitieplannen voor biodiversiteit, uitleg waarom de onderneming een bepaald duurzaamheidsonderwerp niet als relevant (materieel) heeft beoordeeld en verschillende indicatoren met betrekking tot 'niet-werknemers' in het eigen personeelsbestand van de onderneming. Onder ‘niet-werknemers’ verstaat de EC: werknemers die niet officieel in dienst zijn bij de onderneming, maar op een of andere manier bijdragen.
Bepaalde verplichte disclosures zijn flexibeler gemaakt. Zo is er extra flexibiliteit in de toelichtingsvereisten over de financiële effecten van duurzaamheidsrisico's en betrokkenheid van belanghebbenden. Daarnaast zijn de datapunten met betrekking tot corruptie en omkoping en met oog op de bescherming van de klokkenluiders aangepast om zo te voorkomen dat de onderneming inbreuk maakt op het recht om zichzelf niet te incrimineren.
De EC heeft ook versoepelingen ingevoerd om zo de effectieve toepassing van de standaarden te waarborgen, vooral voor kleinere ondernemingen. Zo mag een onderneming met minder dan 750 werknemers de volgende informatie uit de duurzaamheidsrapportage weglaten:
Scope 3 GHG emissies data en alle disclosure requirements uit S1 (Own Workforce). Dit mag in het eerste jaar dat de ESRS wordt toepast;
Alle disclosure requirements uit E4 (Biodiversiteit & Ecosystemen), S2 (Workers in the value chain), S3 (Affected communities) en S4 (Consumers and end-users). Dit mag in de eerste twee jaar worden weggelaten.
Iedere onderneming mag, naar eigen keuze, de volgende informatie in het eerste jaar uit de duurzaamheidsrapportage weglaten:
Verwachte financiële effecten van niet-klimaat gebonden milieukwesties (vervuiling, water, biodiversiteit en gebruik van hulpbronnen);
Bepaalde ‘datapoints’ met betrekking tot eigen personeel (sociale bescherming, personen met een handicap, werk gerelateerde gezondheidsproblemen en werk-privébalans).
De nieuwe ESRS is niet door iedereen goed ontvangen. Volgens de Eurosif (European Sustainable Investment Forum) wordt het voor financiëlemarktdeelnemers (FMD’s) ingewikkelder om duurzaamheidsinformatie van de ondernemingen waarin is geïnvesteerd te verkrijgen. Waar in het voorstel van de EFRAG de datapunten die benodigd waren voor de SFDR verplicht als materieel werden beschouwd voor CSRD-plichtige ondernemingen, heeft de Europese Commissie in de draft ESRS van 9 juni 2023 gekozen dit onderdeel afhankelijk te maken van de dubbele materialiteitsbeoordeling. In de praktijk kan het dus voorkomen dat een onderneming een duurzaamheidsrapportage op grond van de CSRD publiceert die niet in de informatiebehoefte van de financiëlemarktdeelnemer voorziet.
Na de finale consultatieronde zal het wetsvoorstel door het Europees Parlement en de Raad gedurende een periode van 2 maanden besproken worden. Deze periode kan nog eens verlengd worden met 2 extra maanden. Na goedkeuring zal de ESRS in een gedelegeerde handeling worden omgezet .