Op 22 maart 2023 heeft de Europese Commissie een wetsvoorstel uitgebracht dat bedrijven zal verplichten om groene claims te onderbouwen. Wanneer bedrijven iets als een groen product in de markt zetten, moet deze claim dat ook waarmaken. Met dit wetsvoorstel wordt greenwashing tegengegaan, de consument beschermd en oneerlijke concurrentie tussen bedrijven bestreden.
Uit een studie van de Europese Commissie uit 2020 is gebleken dat 53,3% van de onderzochte claims vaag, misleidend of ongegrond waren en dat 40% van de claims volledig ongefundeerd waren. Het wetsvoorstel voor een richtlijn inzake groene claims wil een einde maken aan valse voor de consumenten bestemde milieuclaims. Er is laatste jaren veel wetgeving uitgevaardigd om ‘greenwashing’ tegen te gaan. Dit voorstel heeft echter alleen betrekking op claims die momenteel niet onder andere EU-regels vallen. Zo zijn bijvoorbeeld financiële diensten uitgezonderd.
De richtlijn inzake groene claims heeft betrekking op expliciete en vrijwillige ‘groene claims’ die gaan over de milieueffecten of de milieuvriendelijkheid van een product of de handelaar zelf. Daarbij wordt er rekening gehouden met de gehele levenscyclus van het product. Voorbeelden van dergelijke expliciete claims zijn: “de verpakking is 100% recyclebaar”, of “het pakket wordt CO2-neutraal geleverd”.
Het voorstel stelt minimumeisen vast met betrekking tot de onderbouwing, communicatie en verificatie van duurzaamheidsclaims. Zo moet de onderbouwing gebeuren op grond van algemeen erkende wetenschappelijke gegevens en moeten groene claims op transparante wijze gecommuniceerd worden. Het is aan een onafhankelijke en geaccrediteerde verificateur om te controleren of de groene claims aan de eisen van de voorgestelde richtlijn voldoen. Als dat het geval is, geeft de verificateur een in de hele EU erkend conformiteitscertificaat af.
Het voorstel vult de richtlijn oneerlijke handelspraktijken aan door specifieke regels vast te stellen voor het staven, communiceren en verifiëren van vrijwillige milieuclaims op de EU-markt. Belangrijk daarbij is dat het voorstel verificatievereisten oplegt voordat er in de handel van de claims gebruik kan worden gemaakt.
Voor nu zal het wetsvoorstel eerst moeten worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad. De richtlijn zal vervolgens door de lidstaten moeten worden omgezet in nationale regelgeving.