Aanbesteden innovatieve energieoplossing
Bijvangsten energiebesparing zijn groter dan gedacht
Wacht niet op handhaving, maar grijp uw kansen voor beter vastgoed, meer productiviteit en comfort.
Woensdag 10 juni 2015 vond het ESCoNetwerk.nl praktijkseminar plaats met als centraal thema: Aanbesteden van Energieprestatiecontracten. Deskundigen van de Rijksdienst van Ondernemend Nederland (RVO.nl), ESCoNetwerk.nl, Boot Advocaten en Factor4 spraken over het bepalen en grijpen van ESCo-kansen.
Selina Roskam (kennismakelaar, RVO.nl) nam als eerst het woord over de meervoudige winst die ontstaat uit verduurzaming: “Niet alleen worden (energie)kosten bespaard, de kwaliteit van panden gaat vooruit, er ontstaan gezondere woon-/leer- en werkomgevingen (met betere leer-/werkprestaties) en de vastgoedwaarde stijgt. ‘Bijvangsten’ dus die van onschatbare waarde kunnen zijn. Verduurzamen met energieprestatiecontracten (ECP) kent natuurlijk wel zijn uitdagingen. Je moet als opdrachtgever weten waar je aan begint en zorgen voor een langjarige vastgoedstrategie.”
“Twee tips die ik opdrachtgevers mee wil geven: benut de natuurlijke momenten van vastgoed voor energetische aanpassingen (renovatie, nieuwe huurder, etc.) en neem de professionaliteit van je eigen vastgoedorganisatie als uitgangspunt, en niet de ESCo an sich. Als opdrachtgever koop je niet meer een product, maar neem je een dienst af en dien je een volwaardige partner te zijn in die samenwerking. Een ESCo-constructie betekent eerst inventariseren. Hoe hoog is de huidige energierekening? Wat is de status van het gebouw? Wat zijn de budgetten voor energie, onderhoud en beheer? Is je eigen organisatie er klaar voor? En de omgeving? En vergeet ook niet gebruik te maken van de tools (zoals de Quickscan en de Leidraad Aanbesteden) die voor u beschikbaar worden gesteld door RVO en ESCoNetwerk.nl.”
Een inhoudelijke toelichting op de – afgelopen voorjaar geïntroduceerde – Leidraad Aanbesteden Energieprestatiecontracten werd gegeven door Alexandra Boot (Boot Advocaten): “De leidraad is tot stand gekomen in samenwerking met publieke en private partijen met als uitgangspunt dat we moeten leren van elkaar. We hebben alle beschikbare kennis en vraagstukken meegenomen. De leidraad helpt met het uitdragen van professioneel opdrachtgeverschap en is een routeplanner voor een effectief integraal inkoopproces voor complexe projecten. Het werken met een EPC betekent namelijk vooraf integraal nadenken over de techniek, financiën, fiscale en juridische aspecten. Door deze aspecten te integreren (en niet als vanouds stuk voor stuk te bekijken) sluiten ze beter op elkaar aan. Belangrijk is ook dat je als opdrachtgever niet meer zelf de bestekken moet willen maken. Energiebesparing kun je niet op dezelfde manier inkopen als een set pennen. Laat de markt de oplossing maar vormgeven voor jouw vraag. Het moet je als opdrachtgever alleen gaan om het eindresultaat. Want uiteindelijk gaat het er om vastgoed te verbeteren ten behoeve van de gebruiker en eigenaar. Welke vorm de oplossing in detail heeft, is minder belangrijk. ”
Johan Coolen, werkzaam bij het Belgische Factor4, sloot de ochtend af: “Ook al wordt er in Nederland veel gepraat over EPC, qua werkelijke projecten ligt Nederland achter in het peloton. Waar zijn dan de projecten? Er liggen namelijk grote kansen en investeren in energie efficiëntie is een vrij risicoloze investering (laag risico met hoog rendement) in vergelijking met andersoortige investeringen. Maak het verhaal vooral niet te moeilijk en schrijf dingen zo simpel mogelijk op. Iedereen moet het snappen. Energieprestatiecontracten zijn niet zo complex als veel mensen denken. Het is anders en dat maak het misschien complex, maar contractueel gezien is een EPC-contract veel eenvoudiger dan een klassiek contract. Laat je door vermeende complexiteit dus niet tegenhouden.”
Harry Sterk (ESCoNetwerk.nl) voegt nog toe: “72 procent van de traditioneel uitgevoerde projecten gaat ‘fout’ en heeft te maken met meerwerk en uiteindelijk hogere kosten. De ESCo is een nieuw model met een nieuwe mindset. De opdrachtnemer kan niet meer de kantjes ervan af lopen, want er worden afspraken gemaakt over beschikbaarheid tijdens het contract en restwaarde na afloop ervan. Opdrachtgevers kunnen erop rekenen dat de vrijblijvendheid rondom verduurzamende maatregelen verdwijnt. Er zal worden gehandhaafd en handhaving is een negatieve aanleiding om hier werk van te maken. Wacht dus niet op handhaving en bedenk daarbij ook dat het dus niet alleen om energie gaat; het gaat om veel meer, want het gebouw wordt er beter van, maar vooral ook de eindgebruikers.”